Spis treści
Rodzaje schodów zewnętrznych
Ze schodami zewnętrznymi budynków jednorodzinnych mamy zwykle do czynienia już w obrębie wejścia do budynku fot. 1A lub na przyległym do budynku tarasie fot. 1B. Schody te najczęściej budowane są w oparciu o konstrukcję betonową monolityczną fot. 1 A,B lub płytową czyli monolityczną żelbetową płytę biegową osadzoną na fundamencie i utwierdzoną w wieńcu tarasu fot. 2.
Fot. 1 Schody zewnętrzne prowadzące do: A) wejścia do budynku (po lewej) B) na taras z ogrodu (po prawej).
Fot. 2 Schody monolityczne żelbetowe o konstrukcji płytowej.
Niekiedy schody mogą stanowić konstrukcję dostawną murowaną na zaprawie cementowej z bloczków betonowych ułożonych na odpowiednio szerokim fundamencie fot. 3.
Fot. 3 Schody tarasu murowane z bloczków betonowych.
Wszystkie te konstrukcje schodów łączą dwie charakterystyczne cechy, pierwszą z nich jest umiejscowienie na zewnątrz budynku, natomiast drugą jest posadowienie na fundamencie w gruncie. Obie te cechy mają kluczowe znaczenie dla ich trwałości, mogą być również przyczyną licznych usterek. Sama charakterystyka środowiska i posadowienie obiektu budowlanego, jakim są schody zewnętrzne nie powinny być przyczyną powszechnie występujących usterek. Jednak jeśli projekt budowlany nie uwzględnia trudnych i zmiennych warunków zewnętrznych, a w połączeniu z niedbałym wykonawstwem (wciąż jeszcze obecna niska kultura techniczna na budowach) i zastosowaniem materiałów budowlanych i technologii wykończenia niedostosowanych do warunków klimatycznych, schody zewnętrzne często ulegają przedwczesnej i postępującej destrukcji. Żeby określić co jest tego przyczyną, przyjrzyjmy się problemom z jakimi najczęściej borykają się właściciele schodów zewnętrznych.
Wysolenia (wykwity solne) na schodach tarasowych z okładziną z płyt gresowych, klinkierowych lub kamiennych układanych na zaprawie klejowej
Powstawanie wykwitów solnych jest procesem złożonym i w znacznym uproszczeniu możemy to zjawisko powiązać z wodą, której źródłem mogą być opady, roztopy, kondensacja, podciąganie kapilarne od podłoża itp. Woda dostając się do warstw podpłytowych, którymi są oparte na cemencie: zaprawy klejowe, beton oraz tzw. wylewki, wnika w ich porowatą strukturę, gdzie rozpuszcza w przeważającej mierze sole wapienne w nich zawarte. Następnie migrując w wyniku oddziaływań grawitacyjnych oraz kapilarnych, wodny roztwór soli wydostaje się przez fugi na powierzchnię płytek. Ponieważ prężność pary wodnej nad roztworem jest niewspółmiernie wysoka względem prężności pary rozpuszczonych w wodzie soli, woda z czasem odparowuje. Pozostawia jednak biało-szary osad mieszaniny krystalicznych soli wapiennych, który to właśnie nazywamy wykwitami solnymi fot. 4.
Fot. 4 Wykwity solne na schodach z płyt klinkierowych.
Początkowo wykwity solne na okładzinie mają znaczenie głównie dla estetyki samych schodów, jednak w miarę postępu procesu dochodzi do osłabienia przyczepności między klejem a płytką lub podłożem, czego efektem są wykruszające się fugi, zarysowania i pęknięcia płyt, a ostatecznie ich sukcesywne odspajanie się od podłoża fot. 5,6.
Fot. 5 Odspajające się płytki na tarasie ze schodami przy budynku jednorodzinnym.
Fot. 6 Ubytki okładziny z płyt na schodach zewnętrznych prowadzących do budynku wielorodzinnego.
Odspajanie się od podłoża płyt gresowych, klinkierowych lub kamiennych układanych na zaprawie klejowej
Kluczowym jest tu fakt zmienności warunków pogodowych, a zwłaszcza temperatury i wielokrotnych cykli przejścia przez 0 °C. Temperatura 0 °C to punkt przemiany fazowej wody ze stanu stałego (lód) do ciekłego (woda) lub odwrotnie. Gęstość wody jest o około 10% większa niż gęstość lodu, oznacza to, iż lód zajmuje większą o niemal 10% objętość niż woda przed zmarznięciem, dzięki temu lód unosi się na powierzchni wody. Jeśli woda wsiąknie w porowaty chłonny materiał, a następnie temperatura spadnie poniżej zera to woda zamarzając, utworzy lód. Zjawisko to może być przyczyną wielu uszkodzeń tj. zimą pękające rury lub destrukcji materiałów budowlanych. Uśredniona ilość dni z przejściem przez 0 °C w ciągu roku dla obszaru Polski w latach 2011-2020 wyniosła aż 61,37 dni! (źródło: https://klimada2.ios.gov.pl/liczba-dni-z-przejsciem-przez-0-c/ (z dn. 07.10.2023). W rzeczywistości w ciągu jednego dnia ilość cykli może być większa niż 1, wiele zależy od ekspozycji słonecznej, zacieniania oraz posadowienia względem stron świata, a nawet koloru i odcienia samych płyt.
Materiały budowlane do stosowania na zewnątrz muszą być mrozoodporne. Mrozoodporność oznacza, iż wyrób pozytywnie przeszedł badania cykli zamrażania-rozmrażania, których ilość zależna jest od wymogów odpowiedniej normy i waha się w granicach od 25 do 100 cykli. Dla przykładu płytki gresowe poddawane są 100 cyklom badawczym w zakresie temperatur -5 °C do +5 °C w okresach 15 minutowych zgodnie z wymaganiami normy PN-EN ISO 10545-12. Porównując do średniej ilości cykli przejścia przez 0 °C w naszych warunkach klimatycznych, odpowiada to ekspozycji sięgającej czasookresu około 1 roku. Nadmienić należy fakt, iż to badanie nie dotyczy całego układu płytka oraz fugi, kleje, zaprawy uszczelniające i podłoże jak odbywałoby się to warunkach rzeczywistych, a jedynie pojedynczej płytki ocenianej na podstawie oględzin.
Podobnie jest w przypadku klejów cementowych objętych normą PN-EN ISO 12004, gdzie przyczepności po cyklach zamrażania i rozmrażania badane są na niewielkich wymiarowo próbkach wyciętych z płyt, które klejone są w taki sposób do podłoża, iż w trakcie badania nie oddziałują ze sobą fot. 7. Czy w wystarczającym stopniu odwzorowują warunki zewnętrzne? Czytelnik musi sobie sam odpowiedzieć na to pytanie.
Fot. 7 Próbki do badania przyczepności kleju po cyklach zamrażania i rozmrażania metodą pull-off wg normy PN-EN ISO 12004.
Odspajanie się płyt od podłoża lub wykwity solne na najniższym stopniu schodów tuż przy gruncie
Często obserwujemy odspajanie się płytek od podłoża, do którego dochodzi w pierwszej kolejności na najniższym stopniu schodów zewnętrznych fot. 8,9 oraz na tarasach na gruncie obłożonym płytami na policzkach i czole fot. 10.
Fot. 8 Wykwity solne na płytkach podstopnicy na najniższym stopniu schodów na gruncie.
Fot. 9 Odspajanie się płytki podstopnicy na najniższym stopniu schodów na gruncie.
Fot. 10 Odpadnie płytek czołowych, taras betonowy na gruncie.
W takich przypadkach niemal zawsze mamy do czynienia z kombinacją procesu cykli zamrażania i rozmrażania – najniższa temperatura panuje tuż przy gruncie oraz z procesem opisywanym jako podciąganie kapilarne.
Kapilarne podciąganie wody ze schodów na taras
Zjawisko to w swojej naturze nie jest skomplikowane i już w jego nazwie kryje się jego wytłumaczenie. Podciąganie kapilarne jest wynikiem oddziaływania sił kohezji płynu i siły adhezji pomiędzy ściankami kapilary a płynem. Ujmując to prościej, w odpowiednio małych szczelinach/kanałach (nazywamy je kapilarami) woda „przykleja się” do powierzchni ścianek szczeliny i samoczynnie ją wypełnia, działając nawet wbrew grawitacji.
Zjawisko to jest niemal niezauważalne, gdy średnice kanałów są rzędu metrów czy centymetrów, jednak już milimetry lub jego części dziesiąte czy setne mogą powodować, iż woda będzie podciągana na wysokość nawet kilku metrów! Na rys. 1 przedstawiono wizualizacje zjawiska podciągania kapilarnego zachodzącego w szklanej rurce o średnicy odpowiednio f1 m, gdzie poziom wody podnosi się zaledwie o 0,014 mm, natomiast przy średnicy f1 mm poziom ten rośnie do 14 mm, a przy średnicy rurki spada do f0,1 mm woda podciągnięta zostaje na wysokość aż 140 mm.
Rys. 1 Zjawisko kapilarne: zanurzona w wodzie otwarta szklana rura o średnicach odpowiednio f1,0 m, f1 mm oraz f0,1 mm pod ciśnieniem atmosferycznym.
Łatwo to sprawdzić zanurzając w naczyniu z niewielką ilością wody betonowy bloczek, który po upływie zaledwie 10 minut podciąga kapilarnie wodę znacznie powyżej jej lustra tj. na fot. 12.
Fot. 11 Płyta betonowa zanurzona w naczyniu z niewielką ilością wody po lewej w momencie zanurzenia, po prawej po upływie 10 minut.
Zjawisko to w budownictwie jest powszechne (dotyczy ono zarówno schodów, jak i balkonów, tarasów, fundamentów, murów itp.), występuje zdecydowanie najczęściej tam, gdzie mamy do czynienia z brakiem odizolowania fundamentów posadowionych w gruncie od części nadziemnej konstrukcji. Intensywność procesu jest największa w gruntach, które nie są wodoprzepuszczalne np. glina, iły itp. fot. 12.
Fot. 12 Przykład zjawiska podciągania kapilarnego widocznego na żelbetowej ścianie oporowej posadowionej w gruncie gliniastym bez odpowiedniej hydroizolacji zapobiegające podciąganiu kapilarnemu.
Na schodach podczas opadów deszczu woda spływa po kolejnych stopniach z coraz większą intensywnością, kierując się do najniższego z nich, po czym spływa i wnika do grunt tuż przy krawędzi. Grunt stopniowo nasącza się, podnosząc poziom lustra wody gruntowej, proces ten jest uwypuklony w szczególności na gruntach nieprzepuszczalnych. Wilgotny grunt ma bezpośredni kontakt z elementem konstrukcyjnym tj. fundament oraz ława fundamentowa, a to prowadzi do sytuacji, w której woda przenika do betonowego fundamentu w nim posadowionego, a następnie jest podciągana kapilarnie rys. 2. Brak hydroizolacji zapobiegającej przedostawaniu się wody z gruntu jest często powtarzanym błędem wykonawczym/projektowym i ma znaczące konsekwencje. W takim przypadku nawet poprawnie wykonana hydroizolacja na górnej naziemnej część biegu schodów nie zapobiega odspajaniu się płytek, wykwitom solnym, pękaniu płytek czy wykruszaniu się fug szczególnie na najniższym stopniu schodów.
Rys. 2 Zjawisko wnikania wilgoci (podciągnie kapilarne) w strukturę betonu na schodach bez odpowiedniego zabezpieczenia hydroizolacjami (widok uproszczony).
Hydroizolacja a kapilarne podciąganie wody
Często zadawanym pytaniem jest: Dlaczego schody tarasowe ulegają uszkodzeniom dopiero po wykonaniu hydroizolacji oraz okładziny z płyt przy czym uprzednio nie były widoczne żadne symptomy mogące wskazywać, iż może dojść do potencjalnych problemów?
Stanowiący konstrukcje schodów zewnętrznych beton lub żelbet to strukturalnie porowaty materiał o istotnej nasiąkliwości, który nasiąka wodą w trakcie opadów czy roztopów, ale jest też paroprzepuszczalny, dlatego jego wierzchnie warstwy relatywnie szybko wysychają. Przy wykańczaniu powierzchni schodów przyklejamy zwykle płyty gresowe (gres to prasowana pod bardzo wysokim ciśnieniem mieszanka glinki kaolinu i kilku dodatkowych składników). Gres charakteryzuje się bardzo niską nasiąkłością wody << 0,5 %, dzięki temu płytki z niego wykonane są odporne na warunki atmosferyczne i są mrozoodporne. Powierzchnia płyt w celu uwydatnienia walorów estetycznych oraz odporności na ścieranie jest szkliwiona, co de facto powoduje, iż okładzina ta tworzy barierę dyfuzyjną dla przepływu pary wodnej. Podobnie jest z hydroizolacjami, które mimo, iż aplikowane są cienkowarstwowo zwykle do ok. 3 mm grubości, charakteryzują się współczynnikami oporu dyfuzyjnego pary wodnej μ przekraczające wartość 1000 i więcej (patrz Tabela 1). Im niższy współczynnik µ, tym lepszą paroprzepuszczalnością charakteryzuje się dany materiał budowlany.
Tabela 1 Współczynniki oporu dyfuzyjnego pary wodnej µ - materiały budowlane.
Im niższy współczynnik µ, tym lepszą paroprzepuszczalnością charakteryzuje się dany materiał budowalny.
Szczelne zabezpieczenie powierzchni schodów z góry przy braku izolacji pionowej oraz poziomej na części fundamentowej nie odcina dopływu wilgoci z gruntu i o ile beton bez warstw wierzchnich mógł swobodnie wysychać, o tyle po przykryciu płytkami i hydroizolacjami już nie. W wyniku podciągania kapilarnego wody z gruntu, a bez możliwości jej odparowania, zawartość wody w betonie rośnie z czasem, co przy wielu cyklach przejścia przez temperaturę 0 °C w okresie zimowym jest częstym powodem usterek rys. 3.
Rys. 3 Zjawisko wnikania wilgoci z gruntu (podciągnie kapilarne) w strukturę betonu - widok uproszczony na przykładzie konstrukcji schodów betonowych bez hydroizolacji poziomej.
Podobne zjawisko zachodzi pod płytami ceramicznymi układanymi na zaprawie klejowej na warstwie hydroizolacji. Woda dostaje się pod okładzinę z płyt przez nieszczelności oraz przez fugi. Jest to zjawisko naturalne, ponieważ z założenia żadna fuga cementowa nie będzie wodoszczelna. Fuga umożliwia jednak odparowanie wilgoci spod okładziny jak na rys. 4, jeśli ma odpowiednio dobraną szerokość do wymiaru płyt. W praktyce jednak szerokość fugi, a przez to jej efektywna powierzchnia jest niewspółmiernie mała w porównaniu z powierzchnią przyklejonych płyt, co skutecznie ogranicza możliwość odprowadzania wilgoci.
Rys. 4 Odparowywanie wody z zaprawy klejowej pod płytą ceramiczną przez fugę cementową.
Na najniższym stopniu schodów woda może być również podciągana kapilarnie z gruntu przez zaprawę klejową, tym sposobem klej ulegający zawilgoceniu znajduje się miedzy hydroizolacją a płytką, która jest praktycznie paroszczelna. W praktyce niejednokrotnie płyty ceramiczne na schodach zewnętrznych układane są bezpośrednio na betonie bez warstwy hydroizolacji. W takim układzie zaprawa klejowa znajduje się miedzy płytą a betonem, który pozostaje długookresowo w stanie zawilgocenia (podciąganie kapilarne). Tak wykończone schody w zderzeniu z naszymi krajowymi warunkami klimatycznymi, zwłaszcza przejściami intensywnych cykli zamrażania-rozmrażania (przejścia przez 0 °C) relatywnie szybko ulegają usterkom.
Zatem w jaki sposób prawidłowo wykonać schody tarasowe?
Gwarancją budowy trwałych, bezpiecznych i estetycznych schodów zewnętrznych jest stosowanie rozwiązań technologicznych odpowiednich do warunków użytkowych do jakich schody będą przeznaczone. Drogie czy designerskie materiały wykończeniowe przy całkowitym braku dbałości o podstawy, czyli konstrukcje i fundamenty, nie są gwarantem trwałości, a raczej bliską perspektywą niekończących się remontów.
Schody zewnętrzne należy zaprojektować i wykonać w sposób rzetelny z uwzględnieniem ich lokalizacji, przeznaczenia, występujących obciążeń, a przede wszystkim warunków klimatycznych jakim muszą stawić czoła. W pierwszej kolejności należy odnieść się do lokalnych warunków gruntowych oraz strefy przemarzania gruntu i poniżej tej głębokości wykonać wykop. Dno wykopu wyrównać i zagęścić, wykonać ławę fundamentową, na której należy wytworzyć barierę wodoszczelną tzw. hydroizolacja pozioma, następnie ściany fundamentowe można wykonać z betonu tzw. wodoszczelnego o stopniu wodoszczelności nim. W8 wg normy PN-88/B-06250, Beton zwykły, co jest dobra praktyką aczkolwiek nie jest koniecznością. Ściany fundamentowe należy zaizolować przeciwwilgociową hydroizolacją pionową np. bitumiczne masy KMB (PMBC). Izolacja powinna spełniać założenia typu ciężkiego, średniego lub lekkiego w zależności od warunków gruntowo-wodnych.
Kolejnym elementem jest opcjonalny drenaż opaskowy. Jeśli schody prowadzą do tarasu bez rynien lub orynnowanego, ale z odprowadzaniem wody do gruntu i gdy nie jest to grunt wodoprzepuszczalny (np. gliny, iły itp.) drenaż staje się właściwie nieodzowny. Konstrukcja schodów, jak i same wymiary schodów powinny odpowiadać wytycznym projektowym, a te podlegają Rozporządzeniu dotyczącym Warunków Technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, (DZIAŁ III Budynki i pomieszczenia, Rozdział 4, Schody i pochylnie). Po zazbrojeniu i wylaniu, beton powinien podlegać odpowiednio długiemu sezonowaniu. Pozwala to na wyschnięcie i praktycznie ustanie zjawiska skurczu betonu przed przystąpieniem do prac wykończeniowych.
Rys. 5 Schody zewnętrzne, prawidłowo zabezpieczone przed:
a) wodą opadową – warstwa hydroizolacji na stopnicach i podstopnicach,
b) podciąganiem kapilarnym z gruntu - hydroizolacja pozioma oraz pionowa fundamentu.
Rozwiązania Renoplast na schody wentylowane
Możliwości wykończenia powierzchni schodów tarasowych jest wiele, jednak by uniknąć przykrych napraw i remontów poniżej opisujemy na przykładzie rzeczywistego przypadku jak wykonać schody wentylowane z płyt gresowych o grubości 20 mm układanych na wspornikach Renoplast SMART z profilami schodowymi Renoplast SW.
Montaż systemu schodów wentylowanych Renoplast SW
1) Elementy składowe systemu schodów w układzie wentylowanym RENOPLAST SW:
2) Zalety systemu RENOPLAST SW:
- okładzina z płyt gresowych o grubości 2,0 cm układana jest bezklejowo, dzięki temu posadzka nie jest trwale związana z podłożem,
- istnieje możliwość montażu płyt wielkoformatowych o wymiarach 60x60 cm 90x90 cm lub nawet 60x120 cm,
- systemowe wsporniki SMART mają wytrzymałość na ściskanie wynosząca aż 1800 kg/szt.,
- na wspornikach, wypoziomowanie okładziny z płyt do jednej płaszczyzny odbywa się za pomocą systemowych krążków dystansowych o grubości 0,5, 1, 2 lub 3 mm,
- płyty stopnic (np. uszkodzone) można bezproblemowo wymienić w dowolnym momencie,
- naprawa hydroizolacji na stopnicach może być przeprowadzona bez szkody dla płyt czy profili okapowych,
- profile schodowe SW objęte są aż 5-letnią gwarancją,
- po prawidłowym zamontowaniu profile schodowe SW są w minimalnym stopniu narażone na uszkodzenia mechaniczne czy ścieranie, gdyż pozostają pod płytką.
3) Przykład zastosowania – przekrój przez schody wentylowane w systemie schodów wentylowanych Renoplast SW:
Rys. 5 Przekrój przez schody wentylowane w systemie Renoplast SW.
1. Płyta gresowa o grubości 20 mm
2. Warstwa hydroizolacji np. EPDM
3. Wsporniki Renoplast SMART
4. Profil schodowy SW
5. Wsporniki podstopnicy dolny
Montaż – system schodów wentylowanych Renoplast SW
Schody przeznaczone do wykończenia to konstrukcja monolityczna, płytowa żelbetowa, jednobiegowa, prowadząca do tarasu znajdującego się nad pomieszczeniem nieogrzewanym. Fundament schodów posadowiony jest w gruncie gliniastym bez izolacji poziomej/pionowej. Inwestor przed przystąpieniem do prac zdecydował się na drenaż opaskowy wokół budynku z uwzględnieniem schodów.
W pierwszym etapie prac wytworzono barierę zapobiegającą podciąganiu kapilarnemu wody gruntowej przez fundament do konstrukcji naziemnej biegu schodów. Wykorzystano tu technikę iniekcji budowlanej bezciśnieniowej. Na wysokościach ok. 10 cm i 20 cm od poziomu gruntu wywiercono otwory fi 12 mm pod kątem 45 stopni, na głębokości około 3/4 grubości ściany fundamentowej w rozstawie co 10 cm z przesunięciem 5 cm rzędu górnego względem dolnego rzędu. W otwory wprowadzono lejki iniekcyjne i uszczelniono je elastyczną masą uszczelniającą.
Po związaniu masy lejki zalano płynem iniekcyjnym. Po czasie, gdy poziom płynu w lejkach przestał opadać i jego uzupełnianie nie było już konieczne, lejki usunięto, natomiast pozostałe otwory zostały wypełnione zaprawą uszczelniającą. Po tym zabiegu schody pozostawiono do wyschnięcia na okres 3 tygodni. Następnie po tym czasie przystąpiono do wyrównania powierzchni schodów, uzupełniania ubytków podstopnic fot. 14, oraz wyszpachlowania uskoku pod montaż profili schodowych SW przy użyciu szablonów montażowych Renoplast 80x3mm fot. 15.
Fot. 14 Schody żelbetowe w trakcie prac naprawczych – uzupełnianie ubytków zaprawami typu PCC.
Fot. 15 Uskok technologiczny pod montaż profili schodowych SW.
Po odmierzeniu wymiarów pierwszej podstopnicy, docięto pasmo folii EPDM Hertalan EASYCOVER, następnie na podłoże oraz na membranę EPDM naniesiono klej dwustronny Hertalan KS137 i po odczekaniu około 15 minut, membranę przyłożono w docelowym miejscu. Całą powierzchnię dociśnięto rolką silikonową, a krawędzie zamknięto uszczelniaczem Hertalan KS96 fot. 16.
Fot. 16 Membrana EPDM docięta do wymiaru pierwszej podstopnicy (od lewej), montaż EPDM na pierwszej podstopnicy ( po prawej).
Na policzku schodów zamontowano wspornik schodowy dolny w postaci listwy o długości 200 cm odpowiednio dociętej fot. 17. Listwa mocowana jest do podłoża zarówno mechanicznie za pomocą kołków montażowych 40x8 mm, jak i klejowo – klej montażowy fot. 18-20. Na listwie znajdują się prefabrykowane otwory montażowe, lecz jeśli istnieje taka potrzeba wynikająca np. z konieczności docinania i dopasowywania się do kształtu schodów, otwory wiercimy samodzielnie. Przed naniesieniem kleju montażowego zarówno podłoże, jak i listwę należy oczyścić oraz odtłuścić. Listwa pełni rolę wspornika dla pionowo układanej płytki o grubości 20 mm. W przypadku tej inwestycji również policzek schodów został obłożony płytą gresową o grubości 20 mm układaną bezklejowo w wsporniku dolnym, aby umożliwić odpływ wody w wsporniku przewiercono otwory przelotowe w rozstawie osiowym co 50 cm.
Fot. 17 Montaż dolnego wspornika podstopnicy w postaci ciągłej listwy na policzku schodów.
Fot. 18 Wiercenie otworów montażowych wspornika dolnego na podstopnicy schodów.
Fot. 19 Nanoszenie kleju montażowego na listwę wspornika dolnego.
Fot. 20 Montaż listwy wspornika dolnego kołkami montażowymi.
Po zakończeniu montażu listwy wspornika dolnego na podstopnicy oraz policzku schodów fot. 21, pobrano wymiary płyt, po czym przystąpiono do ich cięcia za pomocą piły z tarczą chłodzonej wodą przeznaczonej do cięcia twardej ceramiki fot. 22.
Fot. 21 Zamontowana listwa wspornika dolnego na podstopnicy oraz na policzku schodów.
Fot. 22 Cięcie płyt gresowych grubości 20 mm za pomocą piły tarczowej z tarczą diamentową chłodzonej wodą do cięcia twardych gresów.
Równolegle przystąpiono do wstępnego przymiaru narożnika zewnętrznego NZ SW/90, na tej podstawie wymierzono długość profila prostego SW. Po jego przycięciu ułożono profil oraz narożniki NZ SW/90 na pierwszej stopnicy, oznaczono miejsca pod montaż kołków, wywiercono otwory, a powierzchnie oczyszczono z urobku fot. 23.
Fot. 23 Przymiar dociętej płyty na pierwszej podstopnicy schodów.
Po zdjęciu profila SW i narożnika NZ SW/90, w uskoku naniesiono cienką warstwę zaprawy uszczelniającej. Docięte płyty ułożono w pozycji pionowej w profilu wspornika dolnego podstopnicy fot. 24. W pierwszej kolejności zamocowano narożnik zewnętrzny NZ SW/90, a potem docięty profil prosty SW fot. 24. Profile SW oraz narożniki nie wymagają łączników, w miejscach połączeń pozostawiamy szczeliny dylatacyjne o szerokości 2 mm i wypełniamy je masą uszczelniającą np. poliuretanową.
Fot. 24 Zaprawa uszczelniająca w uskoku na stopnicy przed montażem profili SW.
Profile wraz z narożnikiem zamontowano przy użyciu kołków z płaskim łbem montażowym dołączonych do zestawu fot. 25.
Fot. 25 Montaż narożnika NZ SW/90 oraz profilu prostego SW.
Górną powierzchnię zamontowanych profili SW odtłuszczono, przecierając je ściereczką nasączoną alkoholem np. izopropylowym fot. 26. Uwaga: do odtłuszczania nie stosować acetonu, może powodować matowienie powłoki lakierniczej na profilach.
Fot. 26 Odtłuszczanie powierzchni profili SW przy pomocy izopropanolu (alkohol izopropylowy).
Po odtłuszczeniu przystąpiono do przyklejania membrany EPDM. Na przycięty arkusz oraz na podłoże na stopnicy nałożono kontaktowy klej dwustronny Hertalan KS137 fot. 27. Po odczekaniu około 15 minut odwinięto membranę, następnie dociśnięto do podłoża za pomocą silikonowej rolki. Czynności te powtórzono, przyklejając membranę do powierzchni stopnicy fot. 28. Krawędzie membrany na szerokości 2 cm podwinięto i uszczelniono masą Hertalan KS 96 fot. 29.
Fot. 27 Klejenie arkusza membrany EPDM do stopnicy.
Fot. 28 Klejenie arkusza membrany EPDM do podstopnicy.
Fot. 29 Zamykanie krawędzi membrany EPDM za pomocą masy uszczelniającej KS96.
Membranę EPDM tuż przy krawędzi dociśnięto rolką tak, aby pojawiła się tzw. wypływka z nadmiaru masy KS96, którą należy zebrać fot. 30.
Fot. 30 Dociskanie membrany EPDM rolką silikonową z wypływką nadmiaru masy uszczelniającej KS96 przy krawędzi.
Kolejną czynnością jest ułożenie wsporników SMART, na których układane są docięte płyty stopnicy fot. 31.
Fot. 31 Układanie wsporników SMART z systemowymi nakładkami dystansowymi.
Od spodu płyty obrysowujemy miejsce, na którym opiera się ona o profil SW, po czym za pomocą szlifierki kątowej z tarczą do ceramiki nacinamy żłobienie, które ustabilizuje płytę i zapobiegnie jej przesunięciu w płaszczyźnie poziomej fot. 32.
Fot. 32 Spodnia strona płyty gresowej z podcięciem pod ściankę czołową na profilu SW.
Prawidłowo ułożona płyta stopnicy oparta jest wyłącznie na wspornikach SMART fot. 33, 34. Oparcie na ściance czołowej profili SW jest niedopuszczalne i stanowi błąd.
Fot. 33 Układanie płyt na pierwszej stopnicy schodów.
Fot. 34 Płyta stopnicy schodów z podcięciem po ułożeniu na wspornikach SMART.
Po ułożeniu płyt stopnicy przystępujemy do montażu wsporników dolnych podstopnicy (klipsy o szerokości 6 cm). Markujemy docelowe ułożenie wsporników fot. 35, wiercimy otwory montażowe fot. 36. Podłoże czyścimy z powstałego urobku.
Fot. 35 Przymiar wspornika dolnego podstopnicy schodów.
Fot. 36 Wiercenie otworów montażowych do wspornika dolnego podstopnicy.
Osadzamy koszulki kołków montażowych. Na odtłuszczoną powierzchnię wspornika na jego tylnej ściance nanosimy uszczelniacz Hertalan KS96 wokół otworów montażowych fot. 37. Następnie wsporniki przykręcamy do stopnicy.
Fot. 37 Montaż wspornika dolnego podstopnicy – uszczelnienie masą KS96 oraz kotwienie mechaniczne.
Dalsze etapy montażu polegają na dokładnym powtórzeniu wszystkich uprzednio dokonanych prac na kolejnych stopniach schodów fot. 38.
Fot. 38 Montaż dociętych płyt podstopnicy w wspornik.
Fot. 39 Widok po zamontowaniu płyt na podstopnicy oraz płyty na policzku schodów.
Fot. 40 Montaż kolejnych stopnic oraz podstopnic schodowych w systemie SW.
Fot. 41 Montaż kolejnych stopnic oraz podstopnic schodowych w systemie SW.
Fot. 42 Montaż kolejnych stopnic oraz podstopnic schodowych w systemie SW.
Na schodach przyległych jednym lub dwoma bokami do ściany należy wkleić docięte płytki cokołowe fot. 43.
Fot. 43 Przyklejanie płyt na cokolikach schodów.
Fot. 44 Widok schodów po zakończeniu prac z układaniem okładziny z płyt gresowych, przed montażem balustrady i przed pracami gruntowymi.
Po zakończeniu prac wykończeniowych można przystąpić do montażu balustrady fot. 44.
Podsumowanie
Jak widać wykonanie zewnętrznych schodów tarasowych nie należy do zadań prostych bez posiadania odpowiedniej wiedzy dotyczącej problemów jakie mogą się pojawić podczas użytkowania. Przedstawione rozwiązanie jest jednym z kilku, które należy brać pod uwagę, gdy chcemy je wykonać w sposób prawidłowy.
Zapraszamy do obejrzenia pozostałych filmów związanych z realizacją schodów na taras:
Film:
WYKONANIE TARASU NAZIEMNEGO ZE SCHODAMI W TECHNOLOGI WENTYLOWANEJ
Animacja:
TARAS NAZIEMNY ZE SCHODAMI PRZY WYKORZYSTANIU WSPORNIKÓW RENOPAD.