Technologia wentylowna na tarasach i balkonach

Problemy związane z tarasami balkonami

Problem niskiej trwałości tarasów i balkonów istnieje od wielu lat.Pomimo wprowadzania na rynek nowych materiałów i technologii wykonania tarasów i balkonów, ich trwałość jest nadal niska. Dochodzi do licznych awarii, których skutkiem są przecieki wód opadowych do budynków, czego następstwem jest konieczność wykonania kolejnego remontu tarasu czy balkonu wraz z remontem budynku. Generuje to ogromne koszty, nie wspominając o uciążliwościach dla mieszkańców.

Przez lata najczęściej stosowaną technologią wykonywania tarasów i balkonów było układanie płytek ceramicznych na zaprawie klejowej. Wcześniej izolacja przeciwwodna była wykonywana z papy asfaltowej, obecnie z zaprawy uszczelniającej. Jest to rozwiązanie, gdzie wszystkie warstwy tarasu czy balkonu połączone są ze sobą sztywno. Pomimo wykonywanych dylatacji, przy silnych oddziaływaniach naprężeń termicznych i konstrukcyjnych często dochodzi do pęknięć posadzki. Brak naprawy powoduje w krótkim czasie destrukcję posadzki, następnie dochodzi do zniszczenia warstw posadzkowych łącznie z przeciekami do wewnątrz budynku.

Historia tarasów wentylowanych

Kilkanaście lat temu na rynku europejskim pojawiła się  technologia polegająca na układaniu ceramicznych płyt posadzkowych na woreczkach wypełnionych mieszanką piasku z cementem. Z czasem woreczki zostały zastąpione wspornikami wykonanymi z tworzywa sztucznego. Taras z posadzką wentylowaną, gdyż taką nazwę przyjęto dla tej technologii nie jest czymś nowym. Już w XVII wieku w tej technologii wykonano największy taras w Wersalu. Posadzkę z płyt kamiennych układano na kruszywie uzyskanym z potłuczonej dachówki ceramicznej. Izolację przeciwwodną wykonano z płyt ołowianych. W niezmienionej formie taras wersalski przetrwał do dnia dzisiejszego.

Dynamicznie rozwijająca się na europejskim i polskim rynku technologia wykonywania tarasów i balkonów z posadzką wentylowaną jest ciągle udoskonalana, gdyż ta z pozoru prosta technologia wymaga zastosowania odpowiednich materiałów oraz rozwiązań umożliwiających wykończenie każdego detalu tarasu czy balkonu.

Fot. Taras wentylowany na wspornikach SMART

Izolacja tarasów wentylowanych

Izolacja stanowiąca warstwę, po której odprowadzana jest woda opadowa powinna być elastyczna, wytrzymała i  odporna na oddziaływanie zanieczyszczeń jakie gromadzą się pod posadzką, tj. liście i inne organiczne zanieczyszczenia. Duże znaczenie ma elastyczność materiału z jakiego wykonana jest izolacja, gdyż jego wysoka elastyczność pozwala na uformowanie izolacji przy skomplikowanych kształtem podłożach. Izolacją, która najbardziej sprawdza się w zastosowaniu z posadzką wentylowaną jest membrana EPDM. Jest to guma o grubościach od 1,0 do 1,5 mm o dużej elastyczności i rozciągliwości, dający się łatwo formować w najbardziej trudnych miejscach na tarasie czy balkonie. Membrana EPDM posiada bardzo wysoką odporność na wszelkie oddziaływania chemiczne. Tworzy stabilne podłoże dla układanych na niej wsporników posadzkowych. Membranę EPDM można łączyć odpowiednimi klejami.

Fot. Hydroizolacja wykonana z membrany EPDM

Rodzaje wsporników tarasowych

Kolejnymi elementami technologii balkonów i tarasów wentylowanych są wsporniki tarasowe występujące w dwóch rodzajach. Pierwsza grupa to tzw. wsporniki nieregulowane o stałej wysokości. W zależności od producenta wysokości wsporników nieregulowanych wynoszą od 11 do 15 mm. Posadzka układana na takich wspornikach odwzorowuje spadek podłoża na którym jest układana. Bardzo ważne jest, aby wsporniki posiadały rozwiązanie umożliwiające niwelację nierówności podłoża oraz zmienne grubości płyt posadzkowych.

Fot. Taras wentylowany na nieregulowanych wspornikach SMART

Druga grupa to wsporniki regulowane, których zastosowanie umożliwia układanie płyt posadzkowych na większych wysokościach, a przede wszystkim w poziomie. Wsporniki regulowane występują w rodzajach umożliwiających podnoszenie płyt posadzkowych na wysokości w żądanym zakresie. W zależności od producenta wsporniki posadzkowe mogą umożliwiać podnoszenie posadzki od 11 do 1000 mm. Wsporniki regulowane powinny mieć budowę zapewniającą stabilne i wytrzymałe podparcie płyt posadzkowych. Wybrane modele są wyposażone w korektory spadku dające możliwość wspomnianego wcześniej zachowania poziomu posadzki.

Fot. Taras wentylowany na regulowanych wspornikach Renopad Pro

Posadzka zwykle układana jest z płyt ceramicznych lub betonowych. Obecnie najczęściej stosowane są płyty ceramiczne o grubości 2,0 cm i wymiarach 60 x 60 cm. Płyty posadzkowe przede wszystkim podpierane są w narożach, ale w zależności od zaleceń producentów płyt i ich rozmiarów mogą być również podpierane na środku oraz na krawędziach.

Fot. Regulowany wspornik tarasowy Renopad Pro - widok z poziomu hydroizolacji

Funkcje profili okapowych na tarasach i balkonach

Bardzo istotnym elementem technologii posadzek wentylowanych są profile okapowe, które umożliwiają właściwe i skuteczne odprowadzenie wody opadowej z warstwy izolacji oraz stanowią stabilne oparcie dla płyt posadzkowych. Profile okapowe powinny posiadać możliwie duże otwory odwadniające, gdyż wpływająca pod posadzkę woda opadowa niesie ze sobą różne zanieczyszczenia jak na przykład liście, które spływając z wodą nie powinny zaślepiać otworów odwadniających.

Ponadto bardzo ważnym aspektem jest sztywna budowa profili okapowych. To co jest zaletą tej technologii, czyli brak połączeń klejonych bywa jednocześnie jej wadą. Ułożone luźno wsporniki z płytami posadzkowymi w wyniku oddziaływania zmiennych temperatur przesuwają się, powodując utratę stabilności posadzki. Stabilnie zamocowane profile stanowią solidne oparcie dla posadzki, uniemożliwiając jej przesuwanie się. Istotną cechą profili okapowych powinna być ich odporność na korozję. Mocowane do zwykle wilgotnego podłoża cementowego narażone są na oddziaływanie silnego środowiska korozyjnego. Bardzo ważna jest również kompletność elementów stosowanych do wykończania okapów. Systemowe profile proste, narożniki, łączniki, odbojniki umożliwiają wykonanie szczelnego okapu bez konieczności dorabiania na budowie, zwykle nietrwałych elementów.

Fot. Taras wentylowany na wspornikach RENOPAD

Budowa tarasu wentylowanego

Wykonanie tarasu czy balkonu w technologii z posadzką wentylowaną nie jest trudnym zadaniem, należy dobrać właściwe materiały, a prace wykonać z dbałością o szczegóły. Dużą zaletą tej technologii jest możliwość wykonywania prac niemal przez cały rok. Realizacja tego typu tarasu została przedstawiona na animacji z systemem Uniwersal W20 marki Renoplast.

Błędy wykonawcze na tarasach wentylowanych

Jak pokazuje praktyka tarasy i balkony wykonane w tej z pozoru prostej technologii ulegają również awariom ze względu na dobór niewłaściwych materiałów, błędy wykonawcze oraz niewłaściwe użytkowanie.

Do najczęściej popełnianych błędów można zaliczyć:

a) zastosowanie materiałów do wykonania izolacji przeciwwodnej o dużej sztywności i grubości (np. z papy asfaltowej). Papę asfaltową bardzo trudno się formuje tam, gdzie występują skomplikowane kształty podłoża, co przekłada się na problemy ze szczelnością w tych miejscach. Ponadto na zakładach tworzą się uskoki stanowiące niestabilne podłoże dla układanych na nich wsporników posadzkowych.

b) Zastosowanie profili okapowych posiadających zbyt małe otwory odwadniające będzie powodować ich szybkie (zanieczyszczenia) zapychanie, a co za tym idzie brak odprowadzenia wody opadowej na zewnątrz. Powoduje to spiętrzanie się wody pod posadzką i w konsekwencji przecieki pod izolację.

c) zastosowanie profili okapowych o budowie niezapewniającej oparcia płyt posadzkowych wzdłuż okapu powodować będzie wysuwanie się płyt poza krawędź okapu, co stanowi ogromne zagrożenie dla bezpieczeństwa użytkowania budynku.

d) zastosowanie profili okapowych nieposiadających właściwej powłoki antykorozyjnej skutkuje ich szybką korozją, a w konsekwencji utratą szczelności wzdłuż okapu.

e) wykorzystanie wsporników posadzkowych o słabej konstrukcji i niskiej jakości tworzywa powodować będzie brak stabilności posadzki, powodując uginanie się płyt posadzkowych.

f) zastosowanie wsporników posadzkowych bez systemowego rozwiązania zapewniającego niwelację nierówności podłoża i nierównej grubości płyt posadzkowych, powodować będzie tzw. klawiszowanie płyt posadzkowych.

Zaniedbania dotyczące użytkowania tarasu czy balkonu, mogą wywołać awarie. Konieczne jest usuwanie gromadzących się pod posadzką zanieczyszczeń, ze szczególnym uwzględnieniem strefy wzdłuż okapu. Czynność tą powinno się wykonywać co najmniej dwa razy do roku.